Phân biệt sàn giao dịch bitcoin tập trung & phi tập trung

Có một sự nhầm lẩn rất thường xảy ra với những người mới tham gia vào thị trường tiền ảo đó là đa phần người mới không biết phân biệt giữa sàn giao dịch bitcoin tập trung & sàn bitcoin phi tập trung là như thế nào?

Gần như mọi người chỉ tìm hiểu về cách thức giao dịch, hình thức mua bán, hoạt động trao đổi, phương pháp giao dịch tối ưu trên các sàn giao dịch mà không tìm hiểu rõ sự khác nhau giữa các sàn bitcoin.

Sự nhầm lẫn tai hại dẩn đến các sự cố không mong muốn xảy ra, chính vì vậy mà hôm nay admin sẽ chia sẽ về vấn đề này, nhằm giúp những ai chưa rõ sự khác biệt giữ sàn phi tập trung và sàn tập trung.

Trước hết chúng ta cần phải hiểu được sàn phi tập trung & sàn tập trung là gì? ưu điểm, nhược điểm, cách vận hành của từng sàn ra sao để giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan nhất về chúng, sau đó đi sâu chi tiết, cuối cùng là nhìn thấy sự khác biệt giữa chúng.

Sàn giao dịch bitcoin tập trung là gì?

Sàn tiền ảo tập trung thường được viết tắt là CEX – Centralized Exchange

Sàn tập trung là sàn giao dịch các đồng coin không thông qua mạng lưới blockchain mà được giao dịch trên nền tảng của sàn giao dịch, các hoạt động chuyển coin sẽ được thực hiện phía sau. Nền tảng này hoàn toàn độc lập với Blockchain chính vì vậy nó còn được xem là sàn giao dịch truyền thống.

Các sàn CEX là loại sàn phổ biến nhất và dễ dàng tiếp cận với đa phần người tham gia  đầu tư bitcoin, CEX có mặt gần như tất cả mọi loại thị trường truyền thống, chứng khoán, vàng, ngoại hối …

CEX cung cấp một nơi để nhà đầu tư bỏ tiền vào để giao dịch mua bán trao đổi một cái gì đó, ở đây ta có thể hiểu là một mã đồng coin nào đó, chẳng hạn BTC, ETH, XRP, USDT vân..vân…

Trên nền tảng giao dịch của sàn coin tập trung thì bạn bạn sẽ không giữ bất kỳ mã khóa cá nhân nào (Private key) của số lượng đồng coin bạn đang có. Có nghĩa là khi bạn chuyển coin lên sàn thì số coin đó chắc chắn nằm trong ví của sàn giao dịch cung cấp. Những con số bạn nhìn thấy chỉ là con số được ánh xạ từ ví của sàn giao dịch, hay nói cách khác là số coin đó chỉ là con số đại diện cho số coin của bạn trong sàn.

Ví dụ

Nói dễ hiểu hơn một chút nữa như thế này, bạn vào các casino thì bạn phải đổi tiền thành các “phỉnh” các phỉnh đó đại diện cho tiền của bạn, khi bạn chơi trong các casino đó nếu may mắn thắng thì bạn sẽ đổi “phỉnh” lại thành tiền.

Trên sàn tập trung thì cơ chế hoạt động cũng như thế, lúc bạn chuyển coin của mình vào ví sàn có nghĩa là chuyển tiền của mình để quy đổi ra các con số trên nền tảng của họ cung cấp. Lúc đó bạn có thể thoải mái chơi, giao dịch.

Khi nào muốn rút ra thì bạn thực hiện tiến trình rút, lúc đó bạn chuyển tiền về nơi có thể đổi ra tiền thật, hoặc giao dịch với một ai đó để đổi tiền.

Một lưu ý nho nhỏ: Coin trên ví cá nhân khác với coin trên ví sàn nhé (Tham khảo thêm “Phân biệt các loại ví trên blockchain“)

Ưu điểm của sàn tập trung

• Các tiến trình đặt lệnh mua & bán nhanh chóng tức thời
• Những đồng coin / tài sản của bạn được sàn lưu trữ bảo đảm
• Hỗ trợ nhiều tính năng / phương thức giao dịch (trade, margin, lending…)
• Dễ dàng sử dụng với người mới bắt đầu tham gia chơi bitcoin
• Nạp rút coin được thực hiện ổn định & an toàn hơn
• Các thanh khoản nhanh chóng hơn
• Đối với một số sàn có bảo hiểm cho tài sản của bạn
• Có đội ngũ hỗ trợ giải đáp và xử lý sự cố
• Thường xuyên có các chương trình khuyến mãi hấp dẫn

Nhược điểm của sàn tập trung

• Tất cả giao dịch, hoạt động trên nền tảng đều được kiểm soát
• Người dùng phải tuân thủ các luật lệ của sàn giao dịch, chính sách luật pháp
• Người dùng phải chứng thực KYC xác minh danh tính
• Có thể bị đóng băng tài khoản khi bị nghi ngờ liên quan đến rửa tiền
• Có thể bị đóng băng tài khoản khi được chính phủ yêu cầu
• Ảnh hưởng đến giao dịch khi sàn nâng cấp hệ thống hoặc gặp sự cố
• Có thể mất tiền mà không được đền bù khi sàn bị hacker tấn công
• Thông tin cá nhân có thể bị lộ hoặc bị bán thông tin
• Chi phí giao dịch / mua bán trên sàn cao hơn

Top 5 sàn tiền ảo tập trung

Bên dưới là một sàn crypto tập trung lớn nhất cũng như uy tín nhất thế giới được nhiều người tham gia.

Các sàn được này hoạt động thường xuyên 24/7 có đội ngũ kỹ thuật và hỗ trợ xuyên suốt. Tại Việt Nam thì đa phần mọi người cũng chơi các sàn này, nên mọi người có thể dễ dàng tìm kiếm tài liệu cũng như các hướng dẫn cụ cách đăng ký tài khoản và giao dịch bằng ngôn ngữ tiếng Việt.

• Binance (Cách tạo tài khoản trên Binance)
• Huobi (Cách tạo tài khoản trên Huobi)
• BitMEX
• Bithumb
• Bibox (Cách tạo tài khoản trên Bibox)

Sàn giao dịch bitcoin phi tập trung là gì?

Sàn phi tập trung chính là nơi phản ánh đúng thực tế và đi theo mục đích mà công nghệ blockchain muốn hướng tới. Mọi thứ do bạn kiểm soát và không thông qua một bên nào khác.

Sàn phi tập trung (Decentralized Exchanges) thường được viết tắt là DEX.

Cách vận hành của sàn DEX cũng có phần tương tự giống với sàn tập trung, nhưng có một vài sự khác biệt và sự khác biệt đó rất quan trọng. Sàn không nắm giữ khóa cá nhân các đồng coin mà bạn có, khi bạn thực hiện giao dịch sẽ được thực hiện trực tiếp trên blockchain.

Các sàn DEX cũng sẽ cung cấp một nền tảng hỗ trợ cho mọi người có thể trao đổi liên hệ với nhau để giao dịch, sàn DEX sẽ đứng ra đảm nhận giám sát việc giao dịch và đảm bảo giao dịch đó được hoàn thành. Đương nhiên sàn sẽ được trả một ích phí.

Tất cả việc giao dịch sàn phi tập trung không có quyền quyết định hay thực hiện bất cứ thay đổi nào, họ chỉ có đúng 1 nhiệm vụ giám sát trung gian, bên thức 3 có mặt trong việc giao dịch mà thôi.

Ví dụ

Nói dễ hiểu hơn thế này, giống như trong phim giang hồ bạn thấy mấy sòng bạc có người hoặc nhóm người bảo kê không, ở đó họ tổ chức ra một nơi để mọi người có thể đến đó sát phạt nhau, bạn chỉ việc vào đó và cầm theo tiền để chơi, đánh bài, mua bán, trao đổi gì đó tùy bạn, họ sẽ đảm bảo việc giao dịch chơi bài được diễn ra tốt đẹp. Những người tham gia chỉ cần cho họ chút phí tiền thôi, coi như công cán bảo kê.

Tương tự như mô hình của sàn phi tập trung cũng vậy, họ sẽ tổ chức một nơi, tập hợp càng nhiều người giao dịch càng tốt, để họ ăn phí đứng làm trung gian, ngoài ra không làm gì khác.

Ưu điểm của sàn phi tập trung

• Ẩn danh thật sự
• Người dùng hoàn toàn nắm giữ những đồng coin của mình
• Người dùng kiểm soát được các giao dịch và hoàn toàn chủ động trong hành động
• Các giao dịch hoàn toàn minh bạch trên blockchain của coin được giao dịch
• Không bị kiểm soát bởi ai, sàn, chính phủ, hoặc bất cứ ai
• Phí giao dịch thấp
• Không phải lo về việc sàn bị tấn công, hoặc bảo trì vì nó không ảnh hưởng tới tài sản của bạn

Nhược điểm của sàn phi tập trung

• Người chơi mới rất khó tiếp cận vì phương thức giao dịch khó hơn
• Chỉ có một số tính năng hỗ trợ giao dịch cơ bản, mua và bán
• Việc bị hacker tấn công ở phía người dùng dễ xảy ra hơn, nguy cơ bản mật kém
• Sự phát triển của sàn phi tập trung vẫn còn kém và vẫn trong giai đoạn hoàn thiện giống như công nghệ blockchain.
• Không được sự hỗ trợ nếu có tranh chấp xảy ra, khả năng bị lừa đảo cao
• Việc chuyển coin giữa người mua và người bán chậm hơn
• Hoạt động giá coin chênh lệch lớn
• Đa phần sàn không có dịch vụ hỗ trợ khách hàng 24/7

Top 5 sàn tiền ảo phi tập trung

Riêng cá nhân admin thì có đăng ký các sàn giao dịch này tuy nhiên admin không thực giao dịch trên các sàn này bởi vì chưa nhu cầu, cũng như có rất ít người hứng thú với các sàn loại này, nên không có bài viết hướng dẫn đăng ký cụ thể.

Nhưng đối với một số bạn thì họ lại thích các loại sàn kiểu này một phần vì nó ẩn danh và nghiên cứu công nghệ.

• EtherDelta
• Bitsq
• Waves
• IDEX
• Kyber Network

Sự khác biệt giữa sàn tập trung & phi tập trung

Sự khác biệt chính là ưu điểm của loại này thì sẽ là khuyết điểm của loại kia. Như chung ta cũng thấy được mỗi sàn có những ưu điểm và nhược điểm riêng.

Chung quy là ta có thể thấy rõ nhất sự khác biệt giữa 2 sàn là:

Nên chơi trên sàn giao dịch bitcoin nào?

Nhà đầu tư mới

Không thể thống kê chính xác được là người mới thích chọn sàn nào để giao dịch đầu tiên, vì với người mới thì thật sự không biết được họ đang nghỉ gì!

Tuy nhiên có một điều mà bạn có thể biết là những nhà đầu tư THƯỜNG chọn sàn tập trung để chơi, vì nó dễ và được mọi người biết đến nhiều hơn.

Đương nhiên là có một số yếu tố khác đó là hình thức PR, quảng cáo của các sàn tập trung luôn mạnh tay hơn và phát triển mạnh mẻ hơn nhiều so với sàn phi tập trung.

Nếu bạn là người mới tham gia thì lời khuyên cho bạn là chọn sàn tiền ảo tập trung để đầu tư, nhưng thời gian về sau nên tham khảo thêm sàn phi tập trung nữa.

• Hình thức đầu tư bitcoin dành cho người mới
• 3 hình thức đầu tư mạo hiểm trên thị trường
• Một số lời khuyên trước khi đầu tư tiền ảo
• Những rủi ro khi người mới tham gia đầu tư
• Danh mục coin đầu tư tiền ảo 2019

Nhà đầu tư lão làng

Người cũ, hay người đã tham gia thị trường này lâu rồi thì họ đã biết cách giao dịch và nắm bắt được cách vận hành của blockchain cũng như hiểu được các quy trình cơ bản để có thể giao dịch. Nên họ sẽ tìm mọi cách để giao dịch mà kiếm được lợi nhuận nhiều nhất (những người dạng này chiếm khá ít).

Tìm cách để bảo vệ mình trước mọi nguy cơ tìm ẩn trên thị trường này, tìm cách để bí ẩn như những gì mà Blockchain mang lại.

Đa phần người cũ là những người am hiểu về công nghệ, am hiểu về kỹ thuật, có liên hệ mật thiết với công nghệ blockchain. Rất ít khi thấy nhưng trader, holder theo hướng đầu tư chọn sàn phi tập trung để giao dịch.

• Tài liệu Blockchain dành cho người mới
• Sách bitcoin nên đọc trước khi đầu tư tiền ảo

Tổng kết

Sự thật thì sàn tiền ảo phi tập trung vẫn còn quá non trẻ và rất kén người tham gia, nhưng chính sàn phi tập trung mới là mục đích của tương lai, mục đích của sự thoát khỏi sự kiềm chế của chính phủ, chính sách tài chính, của những người mong muốn không ai kiểm soát tài sản của chính mình.

Lựa chọn sàn tiền ảo để chơi là lựa chọn không hề đơn giản, nhưng thực tế cho thấy được mọi người vẫn không quá quan tâm vào công nghệ mà cái họ đang quan tâm chính là làm sao có một nơi để họ kiếm tiến, một nơi họ trổ tài những kiến thức của họ và mang đến những lợi ích cụ thể hiện tại, sàn tập trung đang đáp ứng điều đó.

Chính vì vậy sàn bitcoin tập trung hay không tập trung không còn quá quan trọng, sàn nào dễ dàng kiếm tiền thì mọi người sẽ đổ xô vào tham gia thôi.